Κυριακή 15 Ιανουαρίου 2012

Κ. ΦΟΥΕΝΤΕΣ - Η θέληση και η τύχη

Θηρεύοντας τον τύπο.....βιβλιοπαρουσίαση της ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΣΧΙΝΑ

ΚΑΡΛΟΣ ΦΟΥΕΝΤΕΣ
Η θέληση και η τύχη
Μετ.Μαργαρίτα Μπονάτσου
εκδ. Καστανιώτη, σελ. 487

Στοχασμός πάνω στην ιστορία, αναζωογονητική επίκληση αρχαίων μύθων, αποτύπωση του κοινωνικού χάους στο σύγχρονο Μεξικό - πάνω απ' όλα όμως ένας διάλογος με τους νεκρούς είναι το τελευταίο μυθιστόρημα του Κάρλος Φουέντες. Ο κεντρικός αφηγητής είναι ένα κομμένο κεφάλι: πελεκημένο από τη ματσέτα μιας ανελέητης συμμορίας, ασώματο αλλά λαλίστατο, ανήκει στον 27χρονο Χοσουέ Ναδάλ, συμβολίζει το πεπρωμένο όλων όσοι δολοφονούνται στο Μεξικό από τα καρτέλ των ναρκωτικών και τις διμοιρίες θανάτου και έχει αριθμό: είναι το χιλιοστό μέχρι στιγμής κομμένο κεφάλι σε μια χώρα βουτηγμένη στη διαφθορά και τη βία, μια χώρα με χίλια πρόσωπα όπου τίποτα δεν είναι αυτό που φαίνεται, το φανταστικό και το πραγματικό αλληλοπεριχωρούνται, το παρελθόν και το παρόν μπλέκονται αξεδιάλυτα, δίχως όμως το πρώτο να διδάσκει και δίχως το δεύτερο να υπόσχεται.
Σπειροειδής πλοκή
Είναι ένα βιβλίο με σπειροειδή πλοκή που απλώνεται ακανόνιστα και κουλουριάζεται περί τον εαυτό της μια παιγνιώδης αναθεώρηση της ιδέας ενός μυθιστορήματος που ανταγωνίζεται την ιστορία. «Η ηθική και λογοτεχνική ταυτότητα ενός μυθιστορήματος βρίσκεται στην ημιτελή μορφή του, στο γεγονός ότι παραμένει αέναα ανοιχτό», έχει πει κάποτε ο Φουέντες και αυτό ακριβώς είναι η θέληση και η τύχη: κωμωδία, σάτιρα, αλληγορία και ταυτόχρονα λαμπρός πολιτικός σχολιασμός, τούτο το βιβλίο, πολυφωνικό και πολυπλόκαμο, θέτει το αέναα εκκρεμές ζήτημα της θέλησης για δύναμη και δεν κλείνει, γιατί ένα τέτοιο ερώτημα δεν μπορεί ποτέ να απαντηθεί οριστικά.
Ο ήρωας αφηγείται μετά θάνατον την ιστορία του: τη φιλία του με έναν προικισμένο συμμαθητή του, τον Χερικό, τη θερμή τους συμμαχία, την κοινή ενηλικίωση, την αναπόφευκτη απομάκρυνσή τους, καθώς οι δυο τους θα ενσαρκώσουν διαφορετικές θέσεις κοινωνικής δράσης, υπηρετώντας όμως αμφότεροι τους δύο πόλους της εξουσίας στο Μεξικό, την πολιτική και την οικονομία. Γύρω από το ζεύγος των πρωταγωνιστών ο Φουέντες κινεί δεκάδες πρόσωπα πραγματικά και μυθικά, μερικά έως και αναγνωρίσιμα, και συνυφαίνει την καταιγιστική πλοκή με αναφορές στη Βίβλο, την αρχαία ελληνική μυθολογία, την επαναστατική προϊστορία του Μεξικού, τη δυτική φιλοσοφία (Αυγουστίνος, Σπινόζα, Νίτσε) και τον πολιτικό στοχασμό (Μακιαβέλι).
Αγωνία
Σαν μαύρο νήμα διαπερνάει το μυθιστόρημα η αγωνία του συγγραφέα για τη σύγχρονη εξαχρείωση και το άδηλο, όσο και απειλητικό μέλλον του Μεξικού. «Το μεγάλο δράμα του Μεξικού», λέει λίγο πριν από το τέλος ο Δον Αντόνιο Σανχινές, ο πανούργος πολιτικός μεσάζων και μέντορας των δύο φίλων, «είναι ότι το έγκλημα έχει αντικαταστήσει το κράτος. Το κράτος, ξεχαρβαλωμένο από τη δημοκρατία, παραχωρεί την εξουσία του στο έγκλημα, που βρίσκεται υπό την αιγίδα της δημοκρατίας».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου